Σοπέν - Βαλς, έργο 69 και έργο 18

Η στάση του Σοπέν απέναντι στο Βαλς εμφανίζεται αμφίσημη. Έγραψε δεκαοκτώ Βαλς, αλλά δημοσίευσε μόνο οκτώ και παρήγγειλε να καούν τα υπόλοιπα (το Βαλς αρ.9 εντούτοις, διασώθηκε). Βαλς αρ.9 σε Λα ύφεση Μείζονα, Έργο 69, αρ.1 Ο Ρόμπερτ Σούμαν το περιέγραψε ως "ένα κομμάτι σαλονιού από τα πιο ευγενικά....απόλυτα αριστοκρατικό". Βαλς σε Σι ελάσσονα, Έργο 69, αρ.2 Η χαριτωμένη εισαγωγή του Βαλς σε Σι ελάσσονα ίσως διαθέτει μια ευδιάκριτη θλίψη - όμως δεν είναι σε καμιά περίπτωση μελαγχολική. Η γρήγορα μετακινούμενη μελωδική γραμμή είναι και λαμπρή και αισιόδοξη. Αργότερα, η εισαγωγική μελωδία μεταφέρεται στη μείζονα τονικότητα, σύντομα όμως επανέρχεται η ελάσσονα τονικότητα και μαζί η προηγούμενη διάθεση. Βαλς Αρ.1 σε Μι ύφεση Μείζονα, Έργο 18 Ο Σοπέν συνέθεσε το σπινθηροβόλο Βαλς αρ.1 σε Μι ύφεση μείζονα Έργο 18 (Grande Valse Brilliante) στη Βιέννη το 1831, ενώ στα γράμματά του υπαινίσσεται την απέχθειά του για αυτό το ύφος. Το βαλς αυτό αντιπαραθέτει και συνδυάζει ένα σύνολ

Σούμαν - εισαγωγή


Στην περίπτωση του Ρόμπερτ Σούμαν επιβεβαιώνεται η γειτνίαση της ιδιοφυΐας με την τρέλα. Από τον πατέρα του είχε κληρονομήσει έναν ταραγμένο ψυχισμό, τον οποίο επέτειναν διάφορα δυσάρεστα επεισόδια της ζωής του, με κορύφωμα την απερίσκεπτη πράξη του, μετά από την οποία συνειδητοποίησε ότι ποτέ δε θα γινόταν ο σπουδαίος δεξιοτέχνης πιανίστας που ονειρευόταν. Έτσι εύκολα διάβηκε τη διαχωριστική γραμμή και καταδύθηκε σε κόσμους όπου η λογική ταλαντευόταν από την ύπαρξη στην ανυπαρξία.

Η νεανική αγάπη του για το πιάνο φιλτραρισμένη από την έμπνευσή του καρποφόρησε μερικά πιανιστικά αριστουργήματα. Μέχρι τα τριάντα του, μόνο το πιάνο απήλαυσε την εύνοια της γόνιμης φαντασίας του.

Όταν η αγάπη του βρήκε ένα ανθρώπινο φωτεινό αντικείμενο πόθου, στην Κλάρα Βικ, θέλησε να τραγουδήσει την αγάπη του γι΄αυτήν. Συνέθεσε πανέμορφους κύκλους τραγουδιών, εμπλουτίζοντας με πολύτιμες ψηφίδες την τέχνη την οποία είχε αναδείξει ο Φραντς Σούμπερτ.

Με την προτροπή και τη συμπαράσταση της συντρόφου της ζωής του, δοκίμασε τις δημιουργικές του ικανότητες και σε άλλες εκφάνσεις της λόγιας μουσικής, όπως είναι η συμφωνική μουσική και η μουσική δωματίου. Κατέλειπε έργα εξαίσια σε κάθε είδος μουσικής με το οποίο ασχολήθηκε. Η φαντασία του δαφεντευμένη άλλοτε από την ηρεμία του Ευσέβιου, άλλοτε από το ρομαντικό πάθος του Φλορεστάν, τον παρέσυρε σε αναζητήσεις ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα.

Στη μουσική οι αναζητήσεις αυτές απέδωσαν έργα γεμάτα λυρισμό, ευγένεια, ευαισθησία μα και πάθος, δυναμισμό, ζωντάνια. Στη ζωή απέδωσαν το πρόωρο πέρασμα στο άπειρο της αιωνιότητας.

(Γιώργος Β. Μονεμβασίτης)

Σχόλια