Σοπέν - Βαλς, έργο 69 και έργο 18

Η στάση του Σοπέν απέναντι στο Βαλς εμφανίζεται αμφίσημη. Έγραψε δεκαοκτώ Βαλς, αλλά δημοσίευσε μόνο οκτώ και παρήγγειλε να καούν τα υπόλοιπα (το Βαλς αρ.9 εντούτοις, διασώθηκε). Βαλς αρ.9 σε Λα ύφεση Μείζονα, Έργο 69, αρ.1 Ο Ρόμπερτ Σούμαν το περιέγραψε ως "ένα κομμάτι σαλονιού από τα πιο ευγενικά....απόλυτα αριστοκρατικό". Βαλς σε Σι ελάσσονα, Έργο 69, αρ.2 Η χαριτωμένη εισαγωγή του Βαλς σε Σι ελάσσονα ίσως διαθέτει μια ευδιάκριτη θλίψη - όμως δεν είναι σε καμιά περίπτωση μελαγχολική. Η γρήγορα μετακινούμενη μελωδική γραμμή είναι και λαμπρή και αισιόδοξη. Αργότερα, η εισαγωγική μελωδία μεταφέρεται στη μείζονα τονικότητα, σύντομα όμως επανέρχεται η ελάσσονα τονικότητα και μαζί η προηγούμενη διάθεση. Βαλς Αρ.1 σε Μι ύφεση Μείζονα, Έργο 18 Ο Σοπέν συνέθεσε το σπινθηροβόλο Βαλς αρ.1 σε Μι ύφεση μείζονα Έργο 18 (Grande Valse Brilliante) στη Βιέννη το 1831, ενώ στα γράμματά του υπαινίσσεται την απέχθειά του για αυτό το ύφος. Το βαλς αυτό αντιπαραθέτει και συνδυάζει ένα σύνολ

Φέλιξ Μέντελσον - Κοντσέρτο για Βιολί σε Μι ελάσσονα, Έργο 64

Μια εικόνα της Λειψίας, της πόλης που ο Μέντελσον προήγαγε σε πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης και όπου παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το Κοντσέρτο για Βιολί σε Μι ελάσσονα, Έργο 64 του συνθέτη.


Ο Φέλιξ Μέντελσον πέρασε το καλοκαίρι του 1844 περιοδεύοντας για μια σειρά συναυλιών, για όγδοη φορά στην Αγγλία. Ακολούθησαν οι διακοπές του στο τέλος του Ιουλίου στη μικρή πόλη Ζόντεν, κοντά στη Φρανκφούρτη. Κατά την παραμονή του εκεί, συνέθεσε αυτό το Κοντσέρτο για βιολί σε Μι ελάσσονα, Έργο 64.

Η πρεμιέρα του έγινε στη Λειψία επτά μήνες αργότερα, στις 13 Μαρτίου του 1845. Το κοντσέρτο εκτέλεσε ο φίλος του, ο διαπρεπής βιολονίστας Φέρντιναντ Ντάβιντ, που είχε βοηθήσει τον Μέντελσον σε διάφορες τεχνικές λεπτομέρειες που αφορούσαν το μέρος του βιολιού. Ο  Μέντελσον ήταν πολύ άρρωστος για να διευθύνει το κοντσέρτο και παραχώρησε τη θέση του διευθυντή στο βοηθό του Νιλς Γκάντε.

Μέρη:

Ι. Allegro molto appassionato

To πρώτο μέρος αρχίζει με μια ζωηρή αλλά απλή μελωδία όπου το βιολί πλανάται πάνω από την ορχήστρα τραγουδώντας χαρμόσυνα - γεγονός ασυνήθιστο για ελάσσονα τόνο. Το θέμα αναπτύσσεται και περνά στην ορχήστρα, ενώ το βιολί παίζει σθεναρές ακολουθίες συγχορδιών (δοξαριά σε δύο χορδές ταυτοχρόνως) και αρπίσματα (arpeggio) που ανεβοκατεβαίνουν την κλίμακα. Μια θωπευτική μελωδία προετοιμάζει το δρόμο για την εισαγωγή του δεύτερου θέματος. Το σόλο βιολί χαμηλώνει σε ένα συγκρατημένο Σολ και τα ξύλινα πνευστά εισάγουν ένα πιο ήσυχο θέμα. Αυτό αναπτύσσεται, επαναλαμβάνεται και παραλλάσσεται σχετιζόμενο και με την πρώτη μελωδία προτού ακολουθήσει μια εκθαμβωτική καντέντσα. Ασυνόδευτο το σόλο βιολί κάνει μια θεαματική επίδειξη και ακολουθεί η ζωηρή επιστροφή των δύο προηγούμενων θεμάτων. Η μουσική εγείρεται σε μια εντυπωσιακή κλιμάκωση.


ΙΙ. Andante

Έπειτα ακολουθεί το δεύτερο μέρος, το αργό Andante, όπου κυριαρχεί μια λυρική μελωδία, ονειρική και λεπτή. Όπως και στο τέλος του πρώτου μέρους, η μετάβαση στο τελικό μέρος επιτυγχάνεται με μεγάλη δεξιοτεχνία.


ΙΙΙ. Allegretto non troppo - Allegro molto vivace

Στο τρίτο μέρος, Allegretto non troppo - Allegro molto vivace, η μουσική παύει αλλά ξυπνά και πάλι και ξετυλίγεται ευγενικά για να προλάβει μια διπλή φανφάρα και μερικές ζωηρές διακοσμήσεις, με το βιολί να ζωηρεύει σε ένα ιδιαίτερα σφριγηλό μέρος.




Σχόλια