Σοπέν - Βαλς, έργο 69 και έργο 18

Η στάση του Σοπέν απέναντι στο Βαλς εμφανίζεται αμφίσημη. Έγραψε δεκαοκτώ Βαλς, αλλά δημοσίευσε μόνο οκτώ και παρήγγειλε να καούν τα υπόλοιπα (το Βαλς αρ.9 εντούτοις, διασώθηκε). Βαλς αρ.9 σε Λα ύφεση Μείζονα, Έργο 69, αρ.1 Ο Ρόμπερτ Σούμαν το περιέγραψε ως "ένα κομμάτι σαλονιού από τα πιο ευγενικά....απόλυτα αριστοκρατικό". Βαλς σε Σι ελάσσονα, Έργο 69, αρ.2 Η χαριτωμένη εισαγωγή του Βαλς σε Σι ελάσσονα ίσως διαθέτει μια ευδιάκριτη θλίψη - όμως δεν είναι σε καμιά περίπτωση μελαγχολική. Η γρήγορα μετακινούμενη μελωδική γραμμή είναι και λαμπρή και αισιόδοξη. Αργότερα, η εισαγωγική μελωδία μεταφέρεται στη μείζονα τονικότητα, σύντομα όμως επανέρχεται η ελάσσονα τονικότητα και μαζί η προηγούμενη διάθεση. Βαλς Αρ.1 σε Μι ύφεση Μείζονα, Έργο 18 Ο Σοπέν συνέθεσε το σπινθηροβόλο Βαλς αρ.1 σε Μι ύφεση μείζονα Έργο 18 (Grande Valse Brilliante) στη Βιέννη το 1831, ενώ στα γράμματά του υπαινίσσεται την απέχθειά του για αυτό το ύφος. Το βαλς αυτό αντιπαραθέτει και συνδυάζει ένα σύνολ

Σοπέν - εισαγωγή

Πίνακας με πορτρέτο του Σοπέν

Στο φιλμ "Η Νεότητα του Σοπέν" ο νέος αυτός δε χαμογελούσε ποτέ, κρίμα, γιατί θα φαινόταν πως θα είχε ωραίο χαμόγελο. Η ταινία του Φορντ με βοήθησε περισσότερο από ό,τι με βοηθούσαν πριν είκοσι χρόνια τα κοινά ακροάσματα, στο να σκιαγραφήσω το συνθέτη Σοπέν.

Λίγο αργότερα διάβασα ένα ακόμη ανατρεπτικό "βιογραφικό" μυθιστόρημα που με προβλημάτισε και πάλι: εξιστορούσε την αντιφατική ζωή του, παρουσιάζοντάς τον σαν έναν άβουλο, ατροφικά ευαίσθητο τυπάκο με εκκεντρικά εκφρασμένη μελαγχολία. Ήμουν στην αρχή της πιανιστικής μου σταδιοδρομίας και όλα αυτά σήμαιναν πολλά...

Είκοσι χρόνια αργότερα, μελετώντας από τις πηγές τα έργα και τη ζωή του, πιστεύω ότι ο Σοπέν ήταν ένας πνευματώδης άνθρωπος, χαμηλόφωνος αλλά δυναμικός, λάτρης της ομορφιάς, ονειροπόλος Απόστολος της Πολωνίας. Όχι, ο Σοπέν δεν ήταν ούτε εχθρός της ζωής ούτε και θύμα της. Επέτρεψε στον εαυτό του. Έχει ειπωθεί για τις Σπουδές του Σοπέν ότι "είναι τόσο απρόσιτες για το μουσικό χωρίς δεξιοτεχνία όσο είναι και για τον δεξιοτέχνη χωρίς μουσικότητα". Οπωσδήποτε η "Επαναστατική" Σπουδή ωθεί τον πιανίστα στα όριά του. να ανεξαρτητοποιηθεί από το μέτρο των άλλων, απέφυγε τη δική τους κανονικότητα.

Έζησε με το δικό του ρουμπάτο, αυτό που ο Λιστ περιέγραψε τόσο ωραία: "Κοιτάξτε τα δέντρα, ο άνεμος παίζει με τα φύλλα, τα κάνει να κυματίζουν, αλλά το δέντρο μένει ακίνητο".

Ο Σοπέν υπήρξε ένα δέντρο που προστάτευε ιδανικά μια λεπτή ρομαντική ψυχή και πρόβαλλε τέλεια ένα μέγιστο κλασικό πνεύμα.

('Εφη Αγραφιώτη)


Σχόλια