Σοπέν - Βαλς, έργο 69 και έργο 18

Η στάση του Σοπέν απέναντι στο Βαλς εμφανίζεται αμφίσημη. Έγραψε δεκαοκτώ Βαλς, αλλά δημοσίευσε μόνο οκτώ και παρήγγειλε να καούν τα υπόλοιπα (το Βαλς αρ.9 εντούτοις, διασώθηκε). Βαλς αρ.9 σε Λα ύφεση Μείζονα, Έργο 69, αρ.1 Ο Ρόμπερτ Σούμαν το περιέγραψε ως "ένα κομμάτι σαλονιού από τα πιο ευγενικά....απόλυτα αριστοκρατικό". Βαλς σε Σι ελάσσονα, Έργο 69, αρ.2 Η χαριτωμένη εισαγωγή του Βαλς σε Σι ελάσσονα ίσως διαθέτει μια ευδιάκριτη θλίψη - όμως δεν είναι σε καμιά περίπτωση μελαγχολική. Η γρήγορα μετακινούμενη μελωδική γραμμή είναι και λαμπρή και αισιόδοξη. Αργότερα, η εισαγωγική μελωδία μεταφέρεται στη μείζονα τονικότητα, σύντομα όμως επανέρχεται η ελάσσονα τονικότητα και μαζί η προηγούμενη διάθεση. Βαλς Αρ.1 σε Μι ύφεση Μείζονα, Έργο 18 Ο Σοπέν συνέθεσε το σπινθηροβόλο Βαλς αρ.1 σε Μι ύφεση μείζονα Έργο 18 (Grande Valse Brilliante) στη Βιέννη το 1831, ενώ στα γράμματά του υπαινίσσεται την απέχθειά του για αυτό το ύφος. Το βαλς αυτό αντιπαραθέτει και συνδυάζει ένα σύνολ

Ντομένικο Σκαρλάττι - εισαγωγή


Έπρεπε, λοιπόν, να αποδεσμευτεί από την πατρική επικυριαρχία ο Ντομένικο Σκαρλάττι και να ξενιτευτεί, για να ευεργετήσει τη μουσική αναπτύσσοντας τα ζηλευτά του χαρίσματα. Αναζητώντας το καινούριο, εστίασε τη συνθετική του προσπάθεια στα πληκτροφόρα όργανα (κυρίως στο τσέμπαλο), τα οποία στην εποχή του, συνεχώς εξελισσόμενα, είχαν εισβάλει θεαματικά στη ζωή των φιλόμουσων.

Οι 555 σονάτες για πληκτροφόρα όργανα που καρποφόρησαν από το δημιουργικό του κάματο δεν είναι απλώς ασκήσεις ερμηνείας (essercizi), όπως ο ίδιος τις είχε κατονομάσει και όπως άλλωστε ήταν παλιότερα πιστευτό. Αποτελούν μιαν ευφάνταστη σειρά σύντομων συνθέσεων, οι οποίες εισάγουν νέες τεχνικές ερμηνείας και προαναγγέλλουν τη μεγαλειώδη φόρμα της τριμερούς σονάτας.

Ένα σπάνιο οπλοστάσιο αρμονικού και ρυθμικού πλούτου αποκαλύπτεται από το άκουσμα των συνθεμάτων αυτών του Ντομένικο Σκαρλάττι. Δεν ήταν μόνο δεξιοτέχνης των χεριών, ήταν και δεξιοτέχνης της φαντασίας. Αναμειγνύει με εξαιρετική λεπτότητα και ισορροπία την πολυφωνία με τη μονωδία. Η γραφή του συναντιέται συνεχώς με τη χάρη, το πνεύμα και την κομψότητα της εποχής του Μπαρόκ. Δε μιμείται κανέναν. Τουναντίον, όντας καινοτόμος, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να τον μιμηθούν.

Οι σονάτες, αιχμή του πολυσήμαντου έργου του Ντομένικο Σκαρλάττι, αποτέλεσαν αντικείμενο επισταμένης έρευνας και καταλογογράφησης. Πρώτος ο Ιταλός πιανίστας και συνθέτης Αλεσάντρο Λόνγκο καταπιάστηκε με την αρχειοθέτηση και την οργάνωση των έργων αυτών. Η κατ΄αυτόν αρίθμησή τους ορίζεται με το πρόθεμα L.

Νεότερη είναι η αντίστοιχη εργασία του Αμερικανού τσεμπαλίστα Ραλφ Κέρκπατρικ. Ο κατάλογος που αυτός συνέταξε - όπου οι σονάτες ορίζονται με το Κ - θεωρείται οριστικός.

(Γιώργος Β. Μονεμβασίτης)



Σχόλια